Αρχαϊκά ειδώλια αποτροπαϊκού χαρακτήρα από την Αργολίδα
Anna Philippa-Touchais, 2021-06-25, Time: 11:20 - 11:40
Abstract
Στην ανακοίνωση παρουσιάζονται ορισμένα αρχαϊκά, πήλινα ειδώλια από την Αργολίδα, χρονολογούμενα κυρίως στον 7ο αιώνα, των οποίων είτε η ίδια η μορφή (χαρακτηριστικά προσώπου, στάση σώματος) είτε η γραπτή και πλαστική διακόσμηση φαίνεται να υποδηλώνουν αναπαραστάσεις τελετουργιών αποτροπαϊκού χαρακτήρα.
Τα περισσότερα ειδώλια προέρχονται από ανασκαφές της Γαλλικής Σχολής στο Άργος, παλιότερες (W. Vollgraff) και νεότερες (υπό τη διεύθυνση του G. Touchais και της υπογράφουσας). Πρόκειται για μια σειρά όρθιων ειδωλίων με εκτεταμένα χέρια, κεφάλι γερμένο ελαφρά προς τα πίσω και μεγάλες κοιλότητες στη θέση των ματιών, που ανήκαν πιθανώς σε συμπλέγματα παραστάσεων ομαδικών τελετουργικών χορών. Η παρουσία συμπλεγμάτων χορού συνοδεία μουσικής στην αρχαϊκή μικροπλαστική είναι γνωστή από αρκετά παραδείγματα. Το νέο στοιχείο των συγκεκριμένων ειδωλίων από το Άργος είναι η αρκετά τρομακτική διαμόρφωση του προσώπου που ενισχύει τον αποτροπαϊκό συμβολισμό τους.
Επίσης, θα συζητηθεί ένα γυναικείο, όρθιο ειδώλιο από το Ηραίο Άργους, δημοσιευμένο ακροθιγώς από τον Waldstein, το οποίο επανεξετάστηκε πρόσφατα από την υπογράφουσα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Φέρει πλούσιο γραπτό διάκοσμο στο μακρύ φόρεμα, και ιδιότυπο πλαστικό διάκοσμο στο ανώτερο τμήμα του σώματος. Η πλαστική ταινία γύρω από τους ώμους και το λαιμό θα μπορούσε να αποδοθεί σε παράσταση φιδιού. Εάν όντως η ταύτιση είναι σωστή τότε θα πρέπει να επανεξεταστεί η πιθανή παρουσία και ο συμβολισμός φιδιών και σε άλλα ειδώλια, καθώς και η σημασία του ερπετού σε τελετουργίες που σχετίζονταν με τον κύκλο της φύσης, τη γονιμότητα, και είχαν πιθανώς αποτροπαϊκό χαρακτήρα.